|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
“สส.วารุจ เปิดงานเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่บ้านโคก” ชื่นมืน! เจ้าเมืองบ่อแตน สปป.ลาว ส่งคณะเจ้าเมือง คณะศิลปะ รวม 31 ชีวิต ร่วมงานสืบสานวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามท้องถิ่น เชื่อมความสัมพันธ์อันดีงามระหว่างเมืองบ่อแตนกับอำเภอบ้านโคกให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น 7 หมู่บ้าน จัดขบวนแห่ข้าวเปลือก บายศรีข้าว วิถีชีวิตคนในชุมชน แต่งกายผ้าทอพื้นเมืองงามตระการตา ยิ่งใหญ่กว่าทุกปี ทำบุญและรำลึกถึงพระคุณของข้าว เป็นการขอขมาพระแม่โพสพ ส่งเสริมการท่องเที่ยวท้องถิ่นระหว่างประเทศ
เมื่อวันที่ 26 มกราคม 2568 ที่บริเวณสนามกีฬาภูเวียง เทศบาลตำบลบ้านโคก อำเภอบ้านโคก จังหวัดอุตรดิตถ์ นายวารุจ ศิริวัฒน์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) จังหวัดอุตรดิตถ์ เขต2 เป็นประธานเปิดงาน “สืบสานวัฒนธรรมประ เพณีก่อเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่” อำเภอบ้านโคก ประจำปี 2568 โดยมี นายแสวง ดวงสุภา นายกเทศ มนตรีตำบลบ้านโคก กล่าววัตถุประ สงค์ของการจัดงานเพื่อเป็นการอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของท้องถิ่น เป็นการทำนุบำรุง พุทธศาสนาที่ยึดถือกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ มีจุดมุ่งหมาย เพื่อการทำบุญและรำลึกถึงพระคุณของข้าว เป็นการขอขมาพระแม่โพสพ, เพื่อฟื้นฟูสืบทอดอนุรักษ์ ส่งเสริมวัฒนธรรมและประเพณีก่อเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่ตำบลบ้านโคกให้มีปรากฏสืบไป, เพื่อส่งเสริมความเข้าใจ ความรัก ความสามัคคีในหมู่คณะของท้องถิ่น ของชุมชนและประชาชน โดยอาศัยกิจกรรมของงานประเพณีกองข้าวเป็นกิจกรรมหลักและห่างไกลจากอบายมุขต่างๆ โดยมี พันตำรวจเอกสมบูรณ์ คล่องใจ ผู้กำกับการตำ รวจภูธรบ้านโคก, พันตำรวจตรีจีรวัฒน์ ภักดิ์วัฒนโภคิน ผู้บังคับกองร้อยตำรวจตะเวณชายแดน (ตชด.) ที่317 นายสมชาย บุตรที นายกองค์การบริหารส่วนตำบลนาขุม, พร้อมด้วย ผู้นำท้องที่ ผู้นำท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน หัวหน้าส่วนราช การอำเภอบ้านโคก และประชาชนชาวอำเภอบ้านโคก ร่วมในพิธีเปิดงานครั้งนี้จำนวนมาก
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า พิธีเปิดงานครั้งนี้ ท่านบุญพะลัง วิไลสัก เจ้าเมืองบ่อแตน มอบหมายให้ทางคณะนำของเมืองและคณะศิลปะเมืองบ่อแตน ท่านอุ่น ทำมะวง หัวหน้าคณะตรวจตราพรรค-รัฐ พร้อมด้วย ท่านพันโทคำปอง ไชยะลาด หัวหน้ากองบัญชาการ ปกส.เมือง, ท่านคำอุ่น สุลิวง หัวหน้าห้องการอุตสาหกรรมและการค้าเมือง, ท่าน ดร.แสงวุด พิมมะทา หัวหน้าห้องการสาธารณ สุขเมือง, ท่านนางคำโก้ จันทะวง หัวหน้าห้องการแถลงข่าววัฒน ธรรมและท่องเที่ยว, ท่านสมลิด อ่อนตา รองหัวหน้าห้องว่าการเมือง, ท่านพันโททองสี แสนทอน หัวหน้ากองร้อยชายแดน 160, ท่านพันโทจอมแพง บุนถนอม กองบัญชาการ ปกส.เมือง, ท่านพันตรีอุด ดวงสะหวัน หัวหน้าด่านตรวจคนเข้าเมืองขอนแก่น – หนองปาจีด, ท่าน บุญเลี้ยง ดวงมาลา อำนวยการโรงเรียน มส.น้ำพุ รวม 16 ชีวิต พร้อมคณะนักแสดงอีก 15 ชีวิต เข้าร่วมในพิธีเปิดงาน “สืบสานวัฒนธรรมประ เพณีก่อเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่” อำเภอบ้านโคก ประจำปี 2568 เพื่อเชื่อมความสัมพันธ์อันดีงามระหว่างเมืองบ่อแตนกับอำเภอบ้านโคกให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น
” ภายในงานมีขบวนแห่ข้าวเปลือก ขบวนแห่บายศรีข้าว ขบวนแห่วิถีชี วิตของชาวบ้านในชุดการแต่งกายพื้นบ้านของแต่ละหมู่บ้านด้วยผ้าทอพื้นเมืองของอำเภอบ้านโคก จากคนในชุมชนเขตเทศบาลตำบลบ้านโคก 7 หมู่บ้าน 7 ขบวนแห่ ที่ดำรงอยู่ด้วยวิถีเกษตรกรรมมาช้านาน ทั้งการเก็บเกี่ยวข้าว การฝัดข้าวในกระด้งเครื่องจักสานภูมิปัญญาไทย เพื่อเป็นการแยกเมล็ดข้าวและเปลือกข้าวออกจากกัน ด้วยความอุดมสมบูรณ์ของแผ่นดิน และด้วยสำนึกในบุญคุณของข้าวที่หล่อเลี้ยงชีวิตให้กับทุกคน ในชุมชนจึงร่วมแรงรวมใจรวมพลังกันแสดงออกถึงการสืบสานวัฒนธรรมงานประเพณีก่อเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่ในครั้งนี้
ทั้งนี้ ภายในงานยังมีการจัดนิทรรศ การ อาหารพื้นบ้าน อาทิ ไก่ใต้น้ำ ยำมะเขือ แหลมปลา ข้าวแดกงา ข้าว หลาม ข้าวจี่ ข้าวโกป การแสดงหมู่ บ้าน “บ้านโคกฮวมใจ คูณลานบ้านเฮา”, การแสดงฟ้อนรำของเด็กนักเรียนโรงเรียนอนุบาลบ้านโคก, การแสดงฟ้อนอวยพร จากสาธารณ รัฐประชาธิป ไตยประชาชน (สปป. ลาว) และฟ้อนหัตถกรรมจักสาน จากจากสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชน(สปป.ลาว)”
ผู้สื่อข่าวรายงานด้วยว่า “งานบุญกองข้าว” ถือเป็นบุญประเพณีประจำปีของชาวบ้านโคก เมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยวข้าวจะนำข้าวมารวมกันเพื่อสู่ขวัญข้าวและนำไปถวายวัด ด้วยสำ นึกในบุญคุณของข้าวและยังเป็น การแสดงออกถึงพลังในการร่วมแรงร่วมใจของชุมชน โดยงานก่อเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่จะจัดในช่วงประมาณเดือนมกราคมของทุกปี มีทั้งการก่อเจดีย์ข้าว ขบวนแห่วัฒนธรรรม การประกวดอาหาร การออกร้าน การสู่ขวัญข้าว สินค้า OTOP สินค้าราคาถูกจากโรงงานและมหรสพ ในปีนี้จึงถูกจัดให้มีขึ้นระหว่างวันที่ 26-28 มกราคม 2568
“บ้านโคก” เป็นอำเภอ 1 ใน 9 อำ เภอของจังหวัดอุตรดิตถ์ทางภาคเหนือของประเทศไทย มีพื้นที่ 1,055.911 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 6,599,433 ไร่ มี 7 หมู่บ้าน ประชาชนส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตร กรรมปลูกข้าว ข้าวโพด สับปะรดและยางพารา นอกจากนี้ยังมีพื้นที่ติดกับประเทศสาธารณ รัฐประชาธิป ไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) เทศบาลตำบลบ้านโคก จึงมีด่านประ เพณีเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่าง อ.บ้านโคก จ.อุตรดิตถ์ กับทาง สปป.ลาว เรียกด่านนี้ว่า จุดผ่อนปรนตลาดการค้าช่องห้วยต่าง ตั้งอยู่ในพื้นที่บ้านหนองไผ่ หมู่ที่7 มีการเปิดด่านทุกวันพุธ โดยมีพี่น้องประ ชาชนลาว นำสินค้ามาขายแลกเปลี่ยนกับพี่น้องคนไทยอำเภอบ้านโคก เป็นจุดแข็งช่วยเสริมสร้างเศรษฐกิจให้กับเทศบาลในระดับหนึ่ง
“ ในการเตรียมงานทำบุญกองข้าวใหญ่นั้น เมื่อก่อนจะต้องจัดเตรียมสถานที่ทำบุญที่ลานนวดข้าวของตน การนำข้าวที่นวดแล้วมากองขึ้นให้สูงเรียกว่า “คูณลาน” จากนั้นนิมนต์พระภิกษุสงฆ์มาเจริญพระพุทธมนต์ จัดน้ำอบน้ำหอมไว้ประพรมขึงด้ายสายสิญจน์รอบกองข้าว เมื่อพระภิกษุสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์จบแล้วถวายภัตตาหารเพลแด่พระภิกษุสงฆ์ จากนั้นนำข้าวปลาอาหารมาเลี้ยงญาติพี่น้อง ผู้มาร่วมทำบุญ พระสงฆ์ก็จะประพรมน้ำพุทธมนต์ให้กองข้าวแก่เจ้าภาพ พร้อมนำน้ำพระพุทธมนต์ที่เหลือไปปะพรมให้แก่วัว ควาย ตลอดจนเครื่องมือในการทำนาเพื่อความเป็นสิริมงคล
ปัจจุบันการทำบุญกองข้าวใหญ่ หรือบุญคุณลานนั้น นับวันยิ่งจะเลือนหายไป จากไม่ค่อยมีผู้สนใจประพฤติ ปฏิบัติกัน เนื่องจากเกิดการเปลี่ยน แปลงทางด้านประเพณีและวัฒน ธรรม
ปัจจุบันในการทำนาของชาวนานั้น ชาวนาไม่มีลานนวดข้าวเหมือนเก่าก่อน เมื่อเกี่ยวข้าวเสร็จและมัดข้าวเป็นฟ่อนๆ แล้วจะขนมารวมกันไว้ ณ ที่ที่หนึ่งของนาโดยไม่มีลานนวดข้าว หลังจากนั้นก็ใช้เครื่องสีข้าวมาสีเมล็ดข้าวเปลือกออกจากฟางลงใส่ในกระสอบและในปัจจุบันยิ่งมีการใช้รถไถนา เครื่องสีข้าวเป็นส่วนมากจึงทำให้ประเพณีบุญกองข้าวใหญ่ เริ่มเลือนหายไป แต่ก็ยังมีบางหมู่บ้านบางแห่งที่ยังรวมกันทำบุญ โดยนำข้าวเปลือกมากองรวมกันเรียก “กองข้าวใหญ่” ซึ่งจะเรียกว่าบุญกองข้าวใหญ่ แทนการทำบุญคูณลาน นับว่าเป็นการประยุกต์ใช้ให้เหมาะกับยุคสมัยและประเพณีที่สืบทอดกันมา”
ผู้สื่อข่าวรายงานด้วยว่า ชาวบ้านโคกเชื่อว่า “แม่พระโพสพ” มีอำ นาจสามารถดลบันดาลให้ข้าวมีความเจริญงอกงามและนำความอุดมสมบูรณ์มาให้แก่ชาวนาที่บูชาเทวีแห่งข้าว จึงมีพิธีบูชาแม่พระโพ สพก่อนที่จะลงมือทำนาหรือระหว่างตกกล้า จนข้าวตั้งท้องออกรวงไปจน ถึงการเก็บเกี่ยว ในที่สุดการทำพิธีบูชาแม่พระโพสพนั้น จะทำพิธีทางพราหมณ์ตามประเพณีปฏิบัติของบรรพชนเรียกว่า”พิธีสู่ขวัญข้าว” เพราะถือคติความเชื่อว่า ขณะที่เราทำนาเกี่ยวข้าวและนวดข้าวเราใช้เท้าเหยียบย่ำข้าวจึงมีความจำเป็นที่จะต้องร่วมทำพิธีบูชาแม่พระโพสพเพื่อขอขมาจะได้เป็นสิริมงคลต่อตนเองและครอบครัวให้มีแต่ความผาสุข
งานเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่บ้านโคก
เมื่อหมอขวัญมาทำพิธีสู่ขวัญข้าว เสร็จพิธีแล้วก็จะมีการเฉลิมฉลองบุญกองข้าวหรือที่ชาวบ้านโคกเรียกว่า “อ่มกองข้าว” ทางเทศบาลตำบลบ้านโคก เล็งเห็นความสำคัญที่จะส่งเสริมและบำรุงรักษาจารีตประเพณีและวัฒนธรรมและการบำรุงรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีของชาวตำบลบ้านโคก สืบต่อลูกหลานสืบต่อไป เพื่อส่งเสริมและเผยแพร่งานประเพณีก่อเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่ของตำบลบ้านโคก ส่งเสริมการท่องเที่ยวของตำบลบ้านโคกให้คนทั่วไปรู้จักมากยิ่งขึ้น เป็นการฟื้นฟูสืบทอด อนุรักษ์ ส่งเสริมวัฒนธรรมและประ เพณีก่อเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่ ปลูกฝังให้ประขาชนและเยาวชนได้ซาบ ซึ้ง เกิดความประทับใจความภาคภูมิใจในกิจกรรมท้องถิ่นของตนเอง รวมถึงรู้จักหวงแหนประเพณีวัฒน ธรรมพร้อมเข้ามามีส่วนร่วมงานขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมที่ดีงามของชาติ ช่วยส่งเสริมและทำนุบำรุงรักษาประเพณีกองข้าวใหญ่ มรดกทางวัฒนธรรมที่ดีของบรรพบุรุษไทยที่ได้สร้างมา เพื่อสืบ ทอดต่อไป นอกจากนี้ยังเป็นการส่งเสริมความเข้าใจ ความรัก ความสามัคคีในหมู่คณะของท้องถิ่นของชุมชนด้วย.
งานเจดีย์บุญกองข้าวใหญ่บ้านโคก
